Deze bijeenkomst is georganiseerd door Vrijzinnig Assen en Zin-in-Zondag.

Jasper van der Horst heet iedereen welkom en in het bijzonder Tabitha van Krimpen die zal spreken over Burn-out en Zingeving.

Egbert Hovenkamp leest het gedicht Lachez tout (laat alles vallen) voor van Simon Vinkenoog.

Lachez tout.

Soms kan ik niet meer op mijn benen staan
En waarom zou ik ook?
BAM – daar lig ik –

Nu vlug weer opgestaan
Daar ben ik.
Ik kan u één ding leren:

Als u niet meer op uw benen kunt staan
U kunt zich gerust laten vallen.

Tabitha van Krimpen is het afgelopen jaar de Jonge Theoloog des Vaderlands geweest.

Ze heeft zich bezig gehouden vanuit verschillende perspectieven (theologie en bedrijfskunde) met thema’s voor jonge generaties als Bottum-up theologie en Burn-out en Zingeving. Deze thema’s zeggen iets over de maatschappij en de tijd waarin we leven.

We kunnen mogelijkheden bedenken hoe we de leegloop in de kerken kunnen oplossen, maar we kunnen ook zeggen: hoe kan de kerk zijn op plaatsen waar jonge mensen zijn. Bottum-up begint van onderaf, niet van top-down, niet van zenden vanuit het eigen instituut kerk, maar vanuit gevoel van grondvlak, van basis. We dienen ons te verdiepen in de denkwereld van de ander. Wie is mijn naaste? Belangrijk is te luisteren en de juiste vragen te stellen.

Tabitha zag tijdens haar studie dat mensen het moeilijk hadden, stress ervoeren, hoge verwachtingen hadden, allerlei grote vragen hadden. Zij vroeg zich af: wat kan ik daarmee als theoloog?

Burn-out en zingeving hebben met identiteit te maken, je best doen voor werk en carrière, maar wie ben je nou eigenlijk?

Herbert Freudenberger, een Duits-Amerikaanse psycholoog, werkte in New York met drugsverslaafden. Deze verslaafden werden als het probleem gezien en moesten door hulpverleners worden geholpen. Maar veel hulpverleners bleken vergelijkbare problemen te hebben met dezelfde symptomen: erg hard werken, altijd nog meer werken, cynisme, uitputting, angst, depressie, opgebrand, schuld. En zo ontstond het begrip Burn-out als de ziekte van het teveel.

Pascal Chabot schreef het boek: de Filosofie van de Burn-out en noemt 3 Burn-outkenmerken:

Uitputting (niet meer kunnen ontspannen), depersonalisatie (steeds cynischer en afstandelijker worden) en inefficiëntie (alles wordt onoverkomelijk en je verliest je vertrouwen in eigen kunnen).

Filosoof Byung-Chul Han noemt het: Je bent geworden wat je doet.

Cultuurfilosoof Maarten Coolen: Een burn-out treedt op als je het verhaal over je eigen identiteit niet meer kunt volhouden. Wij zijn een verhaal geworden, het moet altijd ergens over gaan.

In Nederland heeft meer dan een miljoen mensen een burn-out. Een burn-out ontstaat niet alleen op het werk, maar kan ook in andere lagen van het leven en vanuit de maatschappij ontstaan.

Veel mensen zijn opgegroeid met de meegekregen boodschap: als jij nou maar je best doet dan lukt het wel en word je voor je harde werken beloond. Maar dat is niet meer zo vanzelfsprekend en is door alle crises onder druk komen te staan. Misschien is het nu wel moeilijker dan vroeger.

Het is ook moeilijker om jezelf ontspanning te gunnen omdat je je schuldig kunt voelen bij de gedachte wat je allemaal eigenlijk nog moet doen. En ben je niet meer zo vrij als je zou willen.

In moderne kantoren met veel glas kunnen mensen elkaar in de gaten houden, het gevoel dat je misschien wordt bekeken maakt dat je je anders gaat gedragen.

Het is belangrijk om elkaar werkelijk te zien, om met elkaar in gesprek te gaan, om samen te werken.

Thijs Launspach heeft een boek geschreven: Je bent al genoeg. Verbinding is het tegengif in een wereld van nooit genoeg zijn.

Het is ingewikkeld richting te vinden in een maatschappij met veel accent op individualisering en weinig accent op religie.

Wat kan het Christendom bieden? En begrippen als genade, vergeving en zonde? Zonde kan weer heel relevant zijn, het geknaag in je eigen bovenkamer.

In het boek Onzeker Weten van Kalkman, Tempelman en Voorberg wordt onzekerheid als uitgangspunt genomen.

Genade, je wordt gezien, je bent geliefd.

In het boek van Henri Nouwen: Eindelijk thuis, is ruimte voor de kwetsbare kant van de mens. Het hoeft niet volmaakt te zijn.

De kerk kan hierin van betekenis zijn, van een gesprek met een predikant krijg je geen factuur. De kerk kan ontmoetingen faciliteren tussen mensen die verschillen van elkaar. Wij in plaats van Jij.

De kerk kan de leefwereld van twintigers serieus nemen.

Wat is nou een kerk en wat gebeurt daar?

Tabitha schrijft op dit moment het boek: Bottum-up kerk. Het komt in april 2023 uit.

Kees Richters zingt het lied: Van beren leeuwen maken.

Op zijn werk is aan hem en zijn collega’s gevraagd deel te nemen aan het project ‘Baanbrekend perspectief’, dat zoekt naar kwaliteiten die medewerkers extra kunnen bieden aan hun instelling of school ter verbreding van het welzijn van iedereen.

Vragen en opmerkingen vanuit het publiek:

• Er lijkt een soort verplichting te rusten op het móeten genieten, het lijkt een soort 11^e

Wat ligt daaronder? De onrust opvullen door kopen. Het individu wilde vrijheid, geen dogma’s, niets opdringen, maar de keerzijde is leegte. Symbolen van verbinden en religie worden door jongeren minder herkend. Op Netflix is een documentaire te zien over minimalisme.

• Het is belangrijk jongeren op te zoeken waar zij zich bevinden. De groep is belangrijk, hoe krijg je jonge mensen samen? Misschien een app voor een kerkdienst.
• Besteed zorg aan je ziel. De animatiefilm Soul vertelt wat het betekent om een ziel te hebben.
• Een voorbeeldpersoon die inspireert, authentiek leiderschap. Mensen die hun eigen worsteling laten zien.
• Een burn-out lijkt meer voor te komen bij hoog opgeleide theoretisch ingestelde mensen dan bij mbo-studenten. Ouders stimuleren hun kinderen vaak om hoog in te zetten in de middelbare schoolkeuze met daarna het liefst een universitaire studie.
• Op Netflix belicht The Social Dilemma de positieve (contact houden) en de negatieve (altijd leuk en gelukkig moeten zijn) kant van de social media.
• Bestaat er nog leegte in een overvol leven? Er zou voldoende ruimte moeten zijn om te reflecteren
• In de jaren 80 werden vrouwen gestimuleerd om te studeren en te werken. Een beroep en een studie zijn belangrijk voor je identiteit. Hoger opgeleiden hebben meer mogelijkheden om zijpaden te betreden.

Egbert Hovenkamp sluit de bijeenkomst af met zijn ter-plekke-poëem: Jakkerdejak en dan knak.

Jasper bedankt de aanwezigen voor hun komst en Egbert en Kees voor hun bijdrage.

De volgende bijeenkomst is op zondag 5 februari 2023. Kathleen Ferrier zal dan spreken over: De verbindende kracht van verhalen.