Nelleke van de Wetering opent de bijeenkomst en heet iedereen welkom, in het bijzonder Sandra Brandt die vanmorgen zal spreken over een Klaagvrij Leven.

Egbert Hovenkamp begint met een gedicht van Jeroen van Merwijk die in 2020 elke dag op Facebook een gedicht over de actualiteit heeft geplaatst. Deze gedichten zijn verzameld in de bundel: ‘Was volgend jaar maar vast voorbij’.

Compenseren – Jeroen van Merwijk

Het gedicht Compenseren is gedateerd op 24 oktober. Jeroen van Merwijk zette daarbij: ik hoorde voor het eerst van het begrip: compenseren.

Sandra Brandt is dankbaar voor de uitnodiging om vanmorgen bij ons te kunnen spreken over haar boek Een klaagvrije maandag. Zij verzoekt iedereen om in tweetallen te gaan zitten en in dialoog een aantal vragen te beantwoorden.

Vraag 1: waar ben jij dankbaar voor?

Enkele antwoorden: dat de zon schijnt, dat een operatie goed is gegaan, dat ik mag zingen, mag schrijven.

Vanuit haar jeugd was ze gewend om het accent te leggen op haar mannelijke kanten, vrouwelijke kanten als intuïtie, ervaren, voelen en bijvoorbeeld het woord ‘zelfliefde’ komen pas de laatste jaren aan bod. We worden allemaal gevormd in het leven door onze mooie en pijnlijke ervaringen. Iedereen loopt met dezelfde angsten en verlangens rond, op het sterfbed worden ongeveer dezelfde dingen gezegd of je nou jong bent of oud. De drive achter haar boek is dat iedereen die op zijn sterfbed ligt met een goed gevoel zou moeten terugkijken.

Haar oma had als motto: de zon schijnt voor iedereen. Het verwerken van het treinongeluk van haar broer stimuleerde een onafhankelijke levenshouding met individuele initiatieven.

Tijdens het werken als verpleegkundige op de IC kwam een steeds groter gewicht op het zien van de volledige mens en er werkelijk voor die mens te zijn, met elkaar en voor elkaar, gezien worden en elkaar zien. Het is mooi om elkaar echt te ontmoeten, en dat zorgt ervoor dat we ons realiseren dat we allemaal mens zijn. Geef elkaar plezier en warmte.

Vraag 2: wat heeft jou gevormd in het leven? Iets pijnlijks of iets moois?

Op het moment dat we klagen over iemand vinden we onszelf beter dan die ander. Maar vaak doen we hetzelfde.
We klagen omdat dat gemakkelijker is dan het gesprek aan te gaan of om te kijken wat er onder het klagen verborgen zit.
Wat komt er dan in de plaats van klagen als je wel oprecht wilt blijven?
Dit leidde naar een oefening: een klaagvrije dag, bv een maandag: een klaagvrije maandag.

Sandra postte dit idee op Facebook wat resulteerde in miljoenen volgers, een telefoontje van Giel Beelen en een opmerking in de supermarkt dat er vandaag niet geklaagd mocht worden omdat het maandag was.

Klagen – en het praten daarover – begint met een gedachte, dus wat komt er voor klagen in de plaats – ook in gedachten – als ik wel oprecht wil blijven? Deze inzichten zijn verzameld in haar boek Een Klaagvrije Maandag. Ze heeft zeven sleutels ontdekt om hier elke dag mee bezig te zijn. Het gaat er niet om dat we nooit mogen klagen, het gaat erom wat ervoor in de plaats komt.

Samen klagen kan fijn zijn, maar het is ook besmettelijk en niet zo interessant. In die tijd kun je ook iets onderzoeken dat interessanter is. Dat is leuker en ook weer besmettelijk.

Het is niet het doel dat de ander ophoudt met klagen maar dat je zélf besluit op een andere manier over een punt te praten. Het moet ons eigen besluit zijn te stoppen met klagen, niet om voor een ander te beslissen daarmee op te houden.

De route naar klagen.

Er is een mismatch tussen verwachting en realiteit. Iets gaat op een andere manier dan je had gedacht. Daar komt een gevoel van ongemak bij. Klagen is iets of iemand de schuld geven.

De schuld aan vier dingen: een ander, een situatie, een ding, of jezelf.

Dus als je wilt oefenen op wat er voor klagen in de plaats komt ga je dus voorbij de schuld kijken in de situaties. Dan kun je tot de conclusie komen dat je even pas op de plaats moet maken of iets leukers moet gaan doen, want je holt jezelf teveel voorbij.

Er is een route naar klagen: dingen gaan anders dan je had verwacht, vervolgens is er ongemak, en dan ga je de schuld geven om van dat ongemak af te komen. Er stokt iets in de energie, en dan ga je sneller klagen. Als je dan je voorgenomen vorm waarin de dingen volgens jou zouden moeten gebeuren loslaat kom je in ontspanning terecht. Dan ontstaat er een nieuwe vorm, niet door de ratio stug te willen blijven volgen maar terugschakelen naar je gevoel. Dan kom je weer in de flow en daar kom je door te oefenen met het leven van een klaagvrij leven.

Vraag 3: waarover hoor je jezelf wel eens klagen?

Daar kun je je niet schuldig over VOELEN omdat schuldig geen gevoel is maar alleen een gedachte. Het geeft wel een gevoel van onrust. Het is een cadeautje iemand te mogen ontmoeten die oordeelloos naar je luistert zodat je open kan zijn en kunt zijn wie je bent.

Dat kunnen wij ook zijn voor andere mensen, er werkelijk zijn met ware aandacht. Maar dan moet je ondertussen ook niet oordelen over jezelf. Wees dus met je aandacht zowel bij de ander als bij jezelf.

Heb je een oordeel over iets of wordt je door iets getriggerd?

Geef jezelf toestemming om dingen leuker of gemakkelijker of fijner te doen, dat draagt ook bij aan klaagvrij zijn.
Er zit altijd een behoefte of een verlangen, een wens, een passie onder het klagen.
Er zitten normen en waarden achter jouw klagen.

Vraag 4: wat is jouw behoefte onder het klagen?

Steeds dieper gaan naar de behoefte daaronder, naar je normen en waarden.
Je hoeft niet per se gelukkig te zijn, tevredenheid is mooi.

Vraag 5: wat neem ik nu al mee van de bijeenkomst?

Kees Richters speelt als intermezzo het lied: Rafels van geluk.

Sandra vertelt hoe zij gebruik maakt van Chronos (kloktijd) en Kairos (timing), twee begrippen over tijd en wat deze tijd van ons vraagt: contact met bezieling en leven met bezieling.
Joke Hermsen schreef er een boek over, waarin ze meer uitleg over de begrippen geeft.
Met eigen initiatieven kunnen we de gevolgen van wat ons overkomt en onze reacties daarop enigszins naar onze hand zetten waardoor we contact kunnen maken met de behoefte en het verlangen die onder ons klagen liggen. We hebben verbondenheid nodig met elkaar.

 

Een groot deel van de mensen staat met de handen in de zakken te kijken en te oordelen.

Iedereen krijgt te maken met dat stemmetje in je hoofd: ‘wie ben jij nou helemaal, waarom zou je dit doen? Zo belangrijk ben je toch niet? Het wordt toch niks.’

En hoeveel gemakkelijker is het dan om te blijven staan met je handen in je zakken en te zeggen ffffffffffff.

Maar ik doe het wel, ik voel: ik heb dit te doen, ook al komt er niemand. We moeten ergens beginnen. Ik voel: ik moet dit doen, dus doe ik het, ongeacht de uitkomst.

Citaat: als je altijd maar normaal doet zul je nooit weten hoe geweldig je kunt zijn.

Doe wat je te doen hebt. Doe waarvoor je geroepen bent. Dan is de kans groot dat je geen spijt hebt op je sterfbed. Als we ons leven elke dag weer een beetje verrijken dan doen we dat niet alleen voor onszelf maar ook voor elkaar.

Vraag 6: wanneer voel jij je rijk? Wanneer voel jij dat moment van bezieling? En wat doe je dan eigenlijk zelf? Want daar doe je zelf ook iets in, je bent daar onderdeel van. Je draagt zelf ook iets bij aan een rijk moment.

Openstellen voor mezelf en daarna voor de wereld is ook bijdragen aan een rijk moment. De kunst van het ontvangen en het geven is datgene wat rijk maakt.
Bewust zijn van het moment zodat je het kunt registreren.

Vraag 7: wat zou je nog willen doen? Wat zou je in jezelf nog vaker kunnen benutten en vaker in willen zetten?

Meer in het nu, in het licht durven staan, kenbaar maken, creativiteit meer inzetten, relativeren, verdraagzaam zijn, minder controle, meer loslaten, accepteer dat sommige dingen niet meer kunnen.

Bert Altena bedankt Sandra voor deze bijzondere morgen. Doordat we geprikkeld worden, uit onze gedachten worden gehaald, krijgen we inspiratie en nieuwe ideeën.

Egbert Hovenkamp spreekt als afsluiting een gedicht uit dat hij tijdens de bijeenkomst heeft gemaakt.

ADEMTOCHT

Meer info over Sandra vind je op haar website of in haar podcasts.
Je kunt de bijeenkomst hier ook terugkijken.