Smakelijk eten | Zin-in-Zondag

Op zondag 3 juni 2018 komen we bij elkaar voor een bijzondere afsluiting van het seizoen met als thema ‘Smakelijk eten’. Net als de weersomstandigheden is ook de techniek wat oververhit. Omdat in de kerkzaal per ongeluk de kachel aan is geweest en het beamerscherm het aldaar niet doet, gaan we meteen in de hal zitten, waar we later in de bijeenkomst ook aan het (culinaire) werk zullen gaan.

Er zijn ook twee bijzondere gasten: een journalist en een fotograaf voor een kerkelijk magazine. Zij doen overal in het land verslag van bijzondere initiatieven en zijn vandaag in Assen voor Zin-in-Zondag.
We beginnen echter met een gedicht van Toon Hermans, voorgelezen door Pieter.

Daarna luisteren we naar Leah Groeneweg, die vertelt over de waardevolle eigenschappen van wilde planten en van voedselproductie meer algemeen.
Planten die wij als onkruid beschouwen, uit onze tuinen verwijderen en weggooien, kunnen prima worden verwerkt in allerlei gerechten. Zij leveren zelfs een verrassend smakelijk resultaat op.

Deze planten, onder meer zevenblad, brandnetel, hondsdraf, dovenetel, komen onuitgenodigd gewoon in je tuin staan. De producten die in de supermarkt zijn te verkrijgen, zijn vaak met landbouwgif en bestrijdingsmiddelen bewerkt om ze onkruid- en ongediertevrij te houden; ze leggen bovendien een lange transportweg af, zijn verpakt in plastic en kennen nog wel meer ecologische nadelen.
De gevolgen van deze manier worden met enige regelmaat in het nieuws genoemd: de stand van de insecten loopt terug, eieren zijn giftig, veeboeren kampen met de gekkekoeienziekte. Ons eten moet te goedkoop worden geproduceerd, waardoor de mogelijkheid voor de boeren om voedsel verantwoord te produceren steeds verder onder druk komt te staan.
Onze ecologische voetafdruk, die wordt bepaald door onze leefgewoonten, is met name in het westen veel te hoog en Leah wil met haar werk vooral een groter bewustzijn tot stand brengen ten aanzien van eetpatronen. Op dit moment hebben we meerdere aardbollen nodig om te produceren wat we in één jaar gebruiken. Als iedereen bij het boodschappen doen meer bewust inkoopt, kan er al veel veranderen. Ze geeft aan dat we kunnen beginnen met duurzamer leven door eetbare wilde planten te eten die ook nog eens heel gezond zijn. Groente die in de winkel ligt, is verbouwd in rijtjes. Het wordt die groente, mede door allerlei bestrijdingsmiddelen, zo gemakkelijk mogelijk gemaakt om zo snel mogelijk te groeien. Wilde groenten moeten veel meer moeite doen om te overleven. Dat maakt ze sterker en ze leveren daardoor veel meer voedingsstoffen die ook ons weer ten goede komen. We hebben dus veel gezondheid in onze achtertuin.
Het wildplukken staat nog heel erg in de kinderschoenen. Leah benadrukt dat de voedings- en farmaceutische industrie geen belang hebben bij onderzoek op dit gebied en ze investeren daar dus ook niet in; er valt immers niets aan te verdienen. Toch is er op internet veel te vinden. Hoe minder bewerkt een product is, hoe gezonder het is voor het menselijk lichaam en hoe minder belastend het is voor de natuur.

Als mens zijn we te gast in de natuur en we dienen daarom met respect met haar om te gaan. Daarom geldt: als je gaat plukken, pluk dan gespreid, hier en daar een beetje, en pluk niet een hele bessenstruik kaal. Dan is er niets meer over voor de vogels. Weet ook wát je plukt, want sommige kruiden en planten zijn beschermd of giftig.
Gemeentes planten de bermen vaak vol met exotische, onderhoudsvrije planten, maar onze inheemse insecten komen nauwelijks op deze planten af. Bermen worden tegenwoordig wel minder gemaaid, waardoor er meer inheemse planten kunnen opbloeien.
Wildplukken is officieel stroperij. Hoewel het in het noorden wordt gedoogd, kunnen er boetes worden uitgedeeld. Pluk dus de natuur niet kaal, maar neem wat mee voor eigen gebruik; dat mag wél.
Tijdens Leah’s verhaal komen er al veel vragen van de aanwezigen en er wordt daarom actief gepraat over de effecten van allerlei eetgedrag, van regels van de overheid en van commerciële aspecten.

De techniek laat ons vervolgens helaas in de steek voor het mooi ingesproken filmpje van Tryanka, die deze laatste keer jammer genoeg niet zelf aanwezig kan zijn, maar de werkgroep zal zorgen dat het filmpje via de website te zien zal zijn.
Hierna zingt Kees het eerste lied uit de Zinwijzer en daarna gaan de aanwezigen aan de slag met de bereiding van de smeersels, terwijl de werkgroepleden alle tafels van biologisch sap, stokbrood en grissini voorzien. Leah heeft mooie receptkaarten uitgedeeld en de ingrediënten worden naar hartenlust samengevoegd en leiden tot een aangename, verrassende proeverij!

Terwijl er wordt gesmuld, zingt Kees een tweede lied en daarna bedankt Bert hem voor zijn telkens weer inspirerende bijdragen. Zowel voor hem als voor Leah heeft Marian voor een mooi bloemetje en een cadeautje gezorgd en tot slot wordt, eveneens met bloemen en een presentje, afscheid genomen van werkgroeplid Pieter Veenstra. Hij stopt na zeven seizoenen met zijn werk voor Zin-in-Zondag en wordt hartelijk bedankt voor zijn inspanningen.